Gruba Kaśka

Gruba Kaśka na Tłomackiem

Zabytkowa XVIII-wieczna studnia przy Placu Bankowym.

• Aleja Solidarności, Warszawa

Gruba Kaśka na Tłomackiem – popularna nazwa klasycystycznej studni pochodzącej z XVIII wieku, zlokalizowanej w Warszawie pośrodku pasa jezdni al. „Solidarności” u zbiegu z placem Bankowym i ulicą Andersa.

Wzniesiona w 1787 według projektu Szymona Bogumiła Zuga na placu Tłomackim, w centrum jurydyki Tłumackie. Budynek ma kształt walca. Jest ozdobiony płycinami z boniowaniem i zwieńczony schodkowym daszkiem z pozłacaną kulą. Studnia była jednym z kilku ujęć wody wzniesionych w tym czasie w Warszawie.

Pomimo m.in. poszerzenia ulicy Leszno podczas II wojny światowej oraz walk toczonych podczas powstania warszawskiego studnia przetrwała wojnę i w niemal niezmienionej formie stoi do dziś. Zmieniło się natomiast jej otoczenie m.in. maju 1943 Niemcy wysadzili w powietrze znajdującą się naprzeciwko Wielką Synagogę (nie została odbudowana), a po przeprowadzeniu w latach 1947–1949 Trasy W-Z wodozbiór znalazł się pomiędzy jezdniami al. „Solidarności”.

Podczas remontu w 2004 odtworzono jej pierwotny wygląd m.in. odsłaniając zamurowane okienka i wzmacniając fundamenty.

Gruba Kaśka

„Gruba Kaśka” widziana z mostu Łazienkowskiego
Gruba Kaska i Chude Wojtki na Wisle w Warszawie
Sąsiadujące z Grubą Kaśką tzw. spulchniacze hydrauliczne, zwane Chudymi Wojtkami. Te statki krążą wokół Grubej Kaśki i spulchniają piasek w dnie Wisły, aby zapobiec kolmatacji gruntu przy drenach ujęć infiltracyjnych.

Gruba Kaśka – ujęcie wody w Warszawie, budynek studni miejskiej stojący w korycie rzeki Wisły, która pompuje wodę z systemu poddennych drenów do Wodociągu Praskiego mieszczącego się na Saskiej Kępie.

Gruba Kaśka została wzniesiona w 1964 r. W 2002 r. została wyremontowana wizualnie i technicznie oraz zwiększono przepustowość. Oddano ją ponownie do użytku w styczniu 2003 r. Pobiera wodę z kilkunastu promieniście ułożonych drenów, które znajdują się ok. 6 metrów pod dnem i 300-metrowym rurociągiem pompuje ją na brzeg. Rurociąg ten znajduje się w podwodnym tunelu, którym obsługa może także dostać się do wnętrza budowli.

"Gruba Kaśka" – widok z lewego brzegu (obok widać Chude Wojtki)